12 jaar en de wereld in
Als ik in de kerk ben maak ik wel eens dingen mee die ik met mijn vrienden zou willen delen. Het heeft dan altijd te maken met mijn gevoel dat we wat van waarde is kunnen koesteren met elkaar. Zoiets.
Kinderen van 12 die naar de middelbare school gaan mogen bij ons in de kerk meedoen aan een 12-jarigen dienst. Het is een overgangsritueel om te vieren dat deze groter wordende kinderen de grotere wereld ingaan en hun eigen keuzes gaan maken. Veel tradities kennen eigen overgangsrituelen. Je zou kunnen denken aan de bar mitswa of de bat mitswa (voor de meisjes) in de synagoge. Of aan het vormsel bij de katholieken.
Bij ons in de kerk heet het: de 12-jarigen dienst. De 12-jarigen kiezen hun favoriete bijbelverhaal en mogen dan vanaf het podium aan de mensen in de kerk vertellen waarom dit verhaal betekenis voor ze heeft. Er zitten een paar honderd mensen. U kunt zich misschien voorstellen dat het best spannend voor de kinderen is. Sommigen zijn heel zenuwachtig en anderen maken zich er, met de nodige branie, makkelijker van af; het is tenslotte een Amsterdamse kerk. Ieder jaar weer staan er op het podium meisjes die je eerder jonge vrouwen zou kunnen noemen naast nogal kleine jongens. Het verhaal ‘David tegen Goliath’ wordt overigens opvallend vaak door jongetjes gekozen die nog klein van stuk zijn.
De kinderen krijgen na hun eigen inbreng een zegen. Er wordt de kinderen vertrouwen meegegeven. ‘Er is maar één Boris, en jij bent helemaal Boris zoals niemand Boris kan zijn, kijk maar om je heen naar al die mensen, al die mensen willen hun vertrouwen in jou uitspreken’. Ze kregen één voor één een hand op hun hoofd en een zegen mee. Daarna worden ze toegezongen ‘vrede voor jou’. Ze krijgen een mandje mee gevuld met symboliek: een reep pure chocola, voor als het tegenvalt, taai is en misschien bitter. Honing krijgen ze, uit het land van melk en honing, ook als symbool voor onze verbondenheid met en verantwoordelijkheid voor de natuur. Een half flesje wijn, tja, om mee om te leren gaan, in overleg met je ouders. Mooie kleurpotloden: omdat de wereld om ons heen vaak niet mooi is maar omdat wij er zelf kleur aan kunnen geven. Enfin, allemaal mooie symbolen en boodschappen wat mij betreft.
Want wat kun je je kind nou meegeven? Als je met een knoop in je buik bedenkt dat ze de grotere wereld in gaan. Dat ze mooie dingen gaan meemaken maar dat ze ook vaker tegen de wind in zullen moeten fietsen? Je wil ze dan als ouders misschien graag iets meegeven, iets blijvends, iets wat van waarde is. En dat kan op verschillende manieren. Wat mij betreft is de viering voor de 12 jarigen in onze kerk er een mooi voorbeeld van. Het raakt mij ieder jaar weer en geeft mij op mijn beurt ruimte in mijn opvoeding hier thuis.
Mijn dochter, behoorlijk aan het puberen, had er niet al te veel zin in en koos vorig jaar het verhaal van de ‘ongelovige Thomas’. ‘Eerst zien dan geloven’ zei ze vanaf het podium. Al kwam het er achter de microfoon minder zelfverzekerd uit dan hier thuis.
En toch, heeft ook zij, deze ongelovige Thomas, vorig jaar dit hart onder de riem, deze hand op haar hoofd, deze zegen op haar pad, deze ‘geloofsbrief in haar als mens’ meegekregen. Ik ben ervan overtuigd dat zij het wel degelijk heeft gehoord en mee neemt op haar verdere weg. Bovendien doet het mij goed als ouder om te beseffen dat het niet allemaal van mij afhangt. Gelukkig maar, want ik doe het natuurlijk lang niet altijd goed en fouten zal ik maken. Maar op zo’n moment realiseer ik mij dat ik mijn kinderen deels uit handen kan geven, los mag laten en dat ik op hen, op de grotere gemeenschap om hen heen en ook op het leven mag vertrouwen. Kome wat komt.
En naar mijn dochter en naar al die kinderen van 12 toe zou ik de uitspraak van de ongelovige Thomas willen omdraaien. Eerst geloven we ín en vertrouwen we óp jullie en dan zullen we zien