Buiten de normaalverdeling
Op tweede Kerstdag had ik een goede vriendin voor lunch. Wij bespraken het wel en wee van onze families en ik deelde met haar mijn zorgen over een familielid waar iets mee aan de hand lijkt te zijn zodanig dat het het dagelijkse functioneren belemmert. Wij constateerden samen die middag dat deze persoon niet de minste is; het is een bijzonder, hartverwarmend, spontaan en opvallend type.
Mijn vriendin vertelde dat het haar in haar leven geholpen heeft om te horen dat ze ADHD heeft. Ze had haar beperkingen maar juist ook haar sterkte kanten veel beter leren plaatsen. Sterker nog: ‘ wij ADHD’ers herkennen elkaar, het zijn vaak de leukste mensen’, zei ze. Een aantal minuten later verzuchtte ze:’ik zal nooit zo georganiseerd zijn als jij, voor ik het weet heb je tafel gedekt, lunch gemaakt, opgeruimd en een gesprek gevoerd.’ Ik zei haar dat ik bij deze zogenaamde goede eigenschap ook vragen heb: ‘hoe obsessief is het wel niet? Ik vraag mij wel eens af waarom ik pas kan genieten als alles geregeld is, voor elkaar en opgeruimd. De boel de boel laten – ik zou het willen kunnen maar dan kom ik niet tot rust en ben ik meteen uit balans’.
In mijn studie psychologie moesten wij als opdracht onszelf en onze dierbaren langs de meetlat van de criteria van de DSM III (toen nog III) leggen. Het bleek geen moeilijke oefening: De mensen om mij heen -en ikzelf -pasten allemaal wel ergens en ik kwam tot het inzicht dat normaal of niet normaal een kwestie is van intensiteit…..
Voor mij zijn het vaak juist die mensen die buiten de normaalverdeling vallen die mijn leven sfeer geven met hun eigen kleur, creativiteit, kwetsbaarheid en sfeer. Dat er in onze complexe en prestatiegerichte maatschappij plaats mag zijn voor iedereen. ‘Normaal’, ‘anders of gekkig’ of allebei tegelijk. Want we zijn allemaal Godsgeschenken en hebben allemaal iets eigens te brengen.