Dogmatisch
Ik had tickets voor Mark Rothko geboekt. Toen ik zag dat zijn doeken in het Gemeentemuseum tentoongesteld zouden worden heb ik gauw online tickets geboekt voor het hele gezin. Mijn kinderen moeten dit gezien hebben, vond ik.
We zouden afgelopen zondag einde ochtend gaan. Ik had mij helemaal verheugd en voelde mij een goede moeder. ‘Deze jaren kan ik ze nog dingen van waarde laten zien en meegeven’ (whether they like it or not) ‘hun schermen en beeldcultuur aanvullen met echt mooie beelden’.
Mokkend en wel stemden ze de dag ervoor in. Die ochtend bleek het maar niet te lukken om te vetrekken. De een stond te laat op, de ander moest nog even haar fiets ergens ophalen, de derde zat langer aan een wiskundeproefwerk dan ze dacht en manlief moest nog wat voor zijn werk doen. Ik zag de klok tikken en voorzag dat ons uitje in het water zou vallen.
Op een gegeven moment zei een van mijn dochters die mijn teleurstelling en zelfs stress ervan voelde: ‘ Oh, de tickets hebben geen datum en tijdstip- we kunnen nog tot en met maart gaan’. Ik wist dat natuurlijk wel maar had mijn zinnen op deze zondag gezet en wilde van geen alternatief weten.
Dit ‘moeten’ van mij had ernstige vormen aangenomen. Het uitje had een dogmatisch karakter gekregen terwijl ik daar helemaal niet van houd. Ik moest denken aan een mevrouw uit de buurt die mij de dag ervoor ongevraagd had aangesproken op de inhoud van mijn boodschappenkar. Veel te veel suikers en onverantwoord weet ik veel wat. Van de weeromstuit en uit recalcitrantie heb ik er een familiezak chips bijgegooid. Haar ‘ zeker- weten-hoe –het- zit- en- moet’ stond iedere ruimte voor gesprek in de weg. Ik moest voor mijn gevoel van haar van alles en wilde zo snel mogelijk de winkel uit en adem halen. Van elkaar ont-moeten was op deze manier geen sprake.
Wij hebben zondag de schitterende doeken van Rothko niet gezien. Wel hadden wij een ontspannen middag. Niks moest. ’s Avonds aan tafel lang gepraat over van alles en nog wat. Er was ruimte en tijd voor gesprek. Het kon pas ontstaan toen ik mijn plan, mijn voorstelling en verlangen erbij had laten waaien. Ontmoetingen van waarde kunnen meestal niet worden afgedwongen- waarde (vols) is niet te pakken en ook niet voor het hebben. Ik moest ’s avonds denken aan regels uit het gedicht van Ed Hoornik. ‘Hebben en zijn’. Hebben is hard. Is lichaam. Is twee borsten. Is naar de aarde hongeren en dorsten. Is enkel zinnen, enkel botte plicht. Zijn is de ziel, is luisteren, is wijken, Is kind worden en naar de sterren kijken, en daarheen langzaam worden opgelicht.