Insjallah
Lieve vrienden van mij zijn drie jaar geleden naar Qatar verhuisd. Zij leiden daar een bijzonder leven: een beetje ‘een jongensboek’ zou je kunnen zeggen. Zij nodigden ons uit om bij hen te komen logeren en om een week mee te delen in hun leven daar.
De bevolking van Qatar is de afgelopen tien jaar verviervoudigd. De Qatari woonden nog geen twintig jaar geleden in houten huisjes en nu in grootse paleizen. Het werk wordt grotendeels door buitenlanders (uit India, de Filippijnen of Afrika) gedaan. De stad heeft een prachtige skyline van nog geen tien jaar oud. De meeste vrouwen lopen gehuld in abayas met niqab; van sommigen zie je alleen de ogen en van anderen niet eens. Maar onder hun zwarte gewaden zagen mijn dochters de hoogste naaldhakken die zij ooit hadden gezien. We vielen van de ene verbazing in de andere.
Wij werden door Moussa meegenomen naar de woestijn. Moussa was onze leeftijd en had Qatar zien veranderen. Niets was meer zoals in zijn jeugd vertelde hij. Hij nam ons mee naar een prachtig stil stuk woestijn. Zo stil dat je echt niets hoort. Om ons heen weidsheid en uitzicht. Ruimte die we in Nederland nauwelijks kennen. Ik voelde mij overweldigd door de schoonheid, de grootsheid, de stilte van al het moois. Om mij heen zag ik grote rotspartijen die er al heel lang staan, alle tijdelijkheid voorbij, en dan stel ik mij voor dat er aan hen al zoveel menselijk geluk, getob en verdriet voorbij is getrokken. Dat ze mijn tijdelijke geschiedenis in ieder geval te boven gaan. En dan ga ik vanzelf buigen voor wat te groot is voor mijn begrip. Voor de schoonheid en regelmaat van de natuur maar ook voor de vernietigende kracht en ongrijpbaarheid ervan.
Soms denk ik wel eens dat we in Nederland alles om ons heen zo vol hebben gebouwd dat we op een gegeven moment collectief zijn gaan denken dat we heer en meester zijn over het stukje aarde om ons heen. En dat maakt hoe wij in het leven staan. Niemand hebben we nodig en er is geen enkel bewijs voor het bestaan van een God. Alles is maakbaar en te controleren. Terwijl als je midden in dit in dergelijke grootse natuur verkeert je besef krijgt van je eigen nietigheid en je je over kunt geven aan een werkelijkheid die je overstijgt.
Toen we uit de woestijn terugreden naar de stad vroeg ik Moussa naar de toekomst van zijn twee zoons in deze rap veranderende omgeving. Hoe hij dat voor zich zag. Ik was benieuwd naar zijn antwoord. Het was voor mij een leerzaam moment. Hij keek mij aan en zei maar een woord: Insjallah. Deo Volente zouden wij zeggen; zoals God het wil. Vertrouw op het leven zoals het komt. Moussa is graag in de woestijn en zijn antwoord sprak boekdelen. Ik heb een stukje van zijn houding van vertrouwen en toevertrouwen meegenomen naar huis. Insjallah.